Weten en wetenschap

‘Daaraan herken ik de hooggeleerde heren!
Wat zij niet kunnen aanraken, staat zeer ver van ze af
Wat zij niet kunnen bevatten, daar ontbreekt elk begrip
Wat zij niet kunnen berekenen, kan niet echt bestaan
Wat niets weegt, heeft voor hen geen enkel gewicht
Wat geen geld opbrengt, dat telt niet volgens hen.’

Citaat van mefisto uit Faust II, van Johann Wolfgang von Goethe (1749-1832)

Via 'Uitzending gemist' heb ik, een tijdje terug al, naar een de Nova uitzending gekeken met het onderwerp 'alternatieve behandelingen bij kanker'. De teneur van de uitzending was toch vooral dat alternatieve geneeskunde foute beloftes inhoudt, gevaarlijk kan zijn, al gauw een hoop geld kost en dat de reguliere geneeskunde het afwijst, omdat er geen enkel wetenschappelijk bewijs is dat alternatieve methoden enig resultaat hebben. Dit soort korte documentaires zijn zo onvolledig van aard dat de nuance volledig ontbreekt. Uit de verhalen van de patiënten krijg je fragmentarische informatie. Er wordt geen inzicht gegeven in de volledige medische geschiedenis van de patiënten en de afwegingen die ze op bepaalde momenten hebben gemaakt naast of juist ten opzichte van de (on)mogelijkheden die werden geboden door de reguliere geneeskunde. Wat eveneens ontbrak is het inzicht hoe het nu met ze gaat en of ze er baat bij hebben en dan niet alleen in het kader van een mogelijke kans op genezing. Een alternatieve methode wordt niet alleen maar gekozen met uitzicht op genezing, al ervaren sommige patiënten het als een laatste strohalm, maar er kunnen redenen zijn om de kwaliteit van het leven met een ongeneeslijke ziekte te vergroten en/of te verlengen. De documentaire stipte slechts zaken summier aan en kwam niet toe aan goede inhoudelijke informatie. Dat is jammer, want veel mensen met kanker zien door de bomen het bos al niet meer en daar helpen dit soort programma’s echt niet bij. De basis was een schriftelijke enquête gehouden onder oncologen, die alternatieve geneeskunde onzin vinden en in enkele gevallen zelfs gevaarlijk. Maar wat kunnen artsen anders zeggen dan dat er geen enkele reden is om aan te nemen dat een alternatieve aanpak werkt zolang dit niet wetenschappelijk bewezen is? Daar is onze hele medische wetenschap op gebaseerd en laten we blij zijn dat dit zo is. Dat geeft ons als patiënt het vertrouwen dat de behandelingen die we aangeboden krijgen bewezen hun werk kunnen doen. Toch is er meer dat artsen níet weten dan wél weten en dat geldt voor elk mens op aarde. Er is veel meer tussen hemel en aarde dan de wetenschap van vandaag kan aantonen en dat wil niet zeggen dat het er dan niet is, toch? Ikzelf geloof in een meer integrale aanpak van ziekte dan alleen het lichamelijke medische aspect. En het zou aardig zijn als artsen dáár meer voor open zouden staan, niet zozeer om te adviseren, maar om de ervaringen van de patiënt mee te nemen in het totale ziekteverloop. En wie weet geeft ze dat redenen om meer zaken te gaan onderzoeken in de toekomst en de betalende onderzoeksinstituten te bewegen meer geld te besteden aan hetgeen we wel zien, maar niet begrijpen en (nog) niet kunnen verklaren. Of misschien nog beter, laten we meer effort stoppen in het voorkómen van ziektes. Tijdens de oncologie conferentie in Chicago, eind mei kwam in de presentatie van het onderzoek van Pamela Goodwin, MD, (professor of medicine at the University of Toronto) naar voren dat vitamine D een essentiële rol kan spelen bij de preventie, de overleving en behandeling van borstkanker. Natuurlijk is er nog meer onderzoek nodig, maar toch…. Weinig mensen weten dit, je kunt het niet verkopen, er geen patent op aanvragen dus het is niet bekend. Meer en meer wordt aangetoond hoe onze levensstijl en onze leefomgeving van invloed zijn op onze gezondheid. Welk gevaar we lopen door te roken of voedsel te eten dat verregaand bewerkt is en allerlei chemische stoffen bevat. Een paar maanden terug las ik in een artikel in de NRC over de enorme hoeveelheid kankerverwekkende pesticiden in de Europese wijnen; ‘Europese wijn blijkt een Grand Cru Pesticide.’. Denk aan de luchtvervuiling, de stress die we dagelijks ervaren op ons werk, in de files en ook thuis. We bewegen te weinig en eten en drinken al snel teveel. Het zijn allemaal factoren die onze kansen op ziekten vergroten. We hoeven niet te wachten tot alles wetenschappelijk bewezen is om onze levensstijl te veranderen, intuïtief voelen we best aan wat goed voor ons is en wat niet, maar dan is er nog de moeilijkheid om onze levensstijl drastisch te veranderen. Ik zou zeggen, begin in het klein, elke dag een nieuw stapje en voor je weet ben je volledig om. Veel succes, zoen Nelly